قند خون در آزمایش و راهنمای خواندن آن در برگه آزمایش

دانستن سطح قند خون طبیعی در ساعات مختلف روز می ‌تواند به افراد کمک کند تا کنترل بهتری بر سطح قند خون خود داشته باشند. معمولا با مصرف برخی مواد غذایی، سطح قند خون دچار تغییراتی می شود و همین امر باعث اهمیت این موضوع و برخی پرهیزهای غذایی در افراد مستعد می شود. اما سوالی که برای بسیاری از افراد به وجود می آید این است که قند خون در آزمایش به چه معنا بوده و چگونه آن را تشخیص دهیم.

مجموعه آنی آزما یکی از مراکز بررسی و تحلیل آزمایش خون و سایر آزمایشات مربوط به سلامتی است. هدف این مجموعه، سهولت در انجام آزمایشات و کاهش هزینه های رفت و آمد است.

قند خون در آزمایش و تحلیل آن

آزمایش قند خون چیست؟

آزمایش قند خون یک آزمایش پزشکی است که برای اندازه ‌گیری سطح قند خون در بدن انجام می ‌شود. این آزمایش برای تشخیص، پایش و کنترل بیماری ‌های مرتبط با قند خون مانند دیابت استفاده می ‌گردد.

در یک آزمایش قند خون، نمونه خون از رگ دست یا بازو گرفته می‌ شود. سپس نمونه خون به آزمایشگاه ارسال شده تا سطح قند خون اندازه ‌گیری شود. این آزمایش می ‌تواند شامل اندازه ‌گیری چندین پارامتر مختلف باشد؛ اما سطح قند خون به عنوان مهمترین نتیجه آزمایشگاهی گزارش می‌ شود. میزان قند خون در آزمایش با این روش مشخص خواهد شد.

در برخی از آزمایشات قند خون، پس از استفاده از یک محلول شیرین (معمولاً یک نوشیدنی شیرین)، نمونه خون در زمان ‌های مختلف بعد از آن (مانند یک یا دو ساعت بعد) نیز دریافت می‌ شود تا تغییرات سطح قند خون در آزمایش پس از مصرف مواد غذایی را بررسی کنند.

پیش از انجام آزمایش قند خون، ممکن است پزشک شما شرایط خاصی را مشخص کند؛ مانند نیاز به روزهای خاص برای آزمایش، محدودیت تغذیه و مصرف دارو یا توصیه ‌های دیگر که باید از آن ها پیروی کنید.

خواندن آزمایش قند خون

علائم قند خون بالا

با افزایش سطح قند خون، ممکن است برخی علائم و نشانه‌ هایی در وضعیت بدن ظاهر شوند. البته، همه افراد با سطوح قند خون بالا علائم یکسانی را تجربه نمی کنند و برخی ممکن است بدون علائم خاص، قند خون بالایی داشته باشند. با این حال، برخی از علائم معمول قند خون بالا عبارتند از:

• ادرار بیش از حد
• تشنگی بیش از حد
• خشکی دهان و تشنگی شدید
• خستگی و ضعف
• افزایش اشتها
• افزایش وزن
• بینایی آسپایر
• عدم بهبود زخم های سطحی
• عفونت‌ های مکرر

در صورت تجربه هر یک از این علائم، توصیه می‌ شود به پزشک خود مراجعه کنید. فشار خون و آزمایشات دیگر نیز برای تشخیص دقیق قند خون بالا انجام می‌ شود. البته گاهی اوقات ظهور این علائم به صورت همزمان و با شدت های مختلف صورت می گیرد.

نکات مهم در آزمایش قند خون

ناشتا بودن قبل از آزمایش قند خون

آیا ناشتا بودن قبل از آزمایش قند خون لازم است یا خیر؟ معمولا پاسخ این سوال به نوع آزمایش و دستورات پزشک معالج یا آزمایشگاه مربوطه بستگی دارد. در برخی موارد، برای به دست آوردن نتایج دقیق ‌تر، ناشتا بودن قبل از آزمایش قند خون توصیه می ‌شود. اما در عمده موارد، برای به دست آوردن نتایج درست و به منظور بررسی سطح قند خون در آزمایش، توصیه بر ناشتا بودن می شود.

اگر پزشک قصد داشته باشد آزمایش قند خون شما را انجام دهد، احتمالاً توصیه خواهد کرد که حداقل ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش قند خون، ناشتا باشید. ناشتا بودن به این دلیل است که مصرف غذا می ‌تواند سطح قند خون را تحت تأثیر قرار دهد و نتایج آزمایش را تغییر دهد. با ناشتا بودن قبل از آزمایش، سطح قند خون به دست می ‌آید.

در طول ناشتا بودن قبل از آزمایش قند خون، از موارد زیر اجتناب کنید:

مصرف غذا: هیچ نوع غذا یا نوشیدنی را در طول این دوره مصرف نکنید، به جز آب که مانعی برای مصرف آن وجود ندارد.

قند و شیرینی ‌ها: مصرف قند، شکر، شیرینی ‌ها، نوشیدنی ‌های شیرین و هر نوع ماده ‌ای که قند را افزایش می ‌دهد، قند خون در آزمایش را با نتایج کاذب همراه می کند.

قهوه و نوشیدنی‌ های دارای کافئین: مصرف قهوه، چای و سایر نوشیدنی ‌های دارای کافئین را هم به تأخیر بیندازید. علاوه بر این ها، باید از مصرف سیگار و الکل نیز خودداری کنید.

بالا بودن قند خون

قند خون در آزمایش با چه پارامترهایی سنجیده می شود؟

آزمایش قند خون شامل اندازه‌ گیری چندین پارامتر مختلف است. در جمعیت ‌های مختلف و بسته به شرایط مربوطه، ممکن است موارد مختلفی مورد استفاده قرار گیرد. اما پارامترهای رایج که در آزمایش قند خون استفاده می ‌شوند عبارتند از:

• قند خون ناشتا (FBS)

این آزمایش در حالت ناشتایی انجام می ‌شود و سطح قند خون در وضعیت آرام قبل از مصرف هرگونه غذا یا نوشیدنی را نشان می ‌دهد.

• قند خون ۲ ساعت پس از غذا (۲hpp)

این آزمایش تعیین می ‌کند که ۲ ساعت پس از مصرف مقدار مشخصی از گلوکز، سطح قند خون چقدر است. این آزمایش معمولا برای تشخیص دیابت نوع ۲ و بررسی تحمل بدن به قند استفاده می ‌شود.

• هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1C)

این آزمایش سطح قند خون متوسط در طی ۲-۳ ماه گذشته را نشان می ‌دهد. مقدار HbA1C با نسبت قند خون به هموگلوبین در خون در طول این دوره مرتبط بوده و نشان دهنده کنترل قند خون در بازه زمانی مشخصی است.

• آزمایش چالش گلوکز

از این آزمایش برای تشخیص مشکلات تحمل به قند و دیابت نوع ۲ استفاده می ‌شود. در این آزمایش، فرد پس از ناشتا بودن، مقداری گلوکز مصرف می ‌کند و سپس در طول چند ساعت، سطح قند خون را به صورت متناوب اندازه‌ گیری می ‌کنند.

راهنمای خواندن قند خون در آزمایش

برای خواندن قند خون در آزمایش، دو واحد اصلی استفاده می ‌شود: میلی ‌گرم بر دسی ‌لیتر (mg/dL) و میلی ‌مول بر لیتر (mmol/L).

برای خواندن نتایج آزمایش قند خون، باید به محدوده معمولی سطح قند خون توجه کنید. در اکثر موارد، محدوده سطح قند خون ناشتا بین ۷۰ تا ۹۹ mg/dL (3.9 تا ۵٫۵ mmol/L) قرار دارد. با این حال، ممکن است محدوده ‌ها در مراکز مختلف و برای افراد با شرایط مربوطه متفاوت باشند. برای سطح قند خون ۲ ساعت پس از غذا (۲hpp)، محدوده معمولی حدوداً ۷۰ تا ۱۴۰ mg/dL (3.9 تا ۷٫۸ mmol/L) است.

در صورتی که نتایج در محدوده معمول قرار بگیرند، احتمالاً سطح قند خون شما در محدوده نرمال است. اگر نتایج بالاتر از محدوده معمول باشند، می ‌تواند نشانه ‌ای برای دیابت یا مشکلات مربوط به بالا رفتن به قند باشد.

قند خون در آزمایش به چه معنایی است؟

سطح قند خون در آزمایش نشان دهنده اختلالاتی در متابولیسم قند و عملکرد سیستم انسولین و گلوکاگون است. این امر به دو موضوع اصلی مرتبط با دیابت اشاره می کند:

• دیابت نوع ۱
• دیابت نوع ۲

مجموعه آنی آزما ارائه دهنده انواع خدمات مربوط به انجام آزمایش خون است. این مجموعه امکان انجام آزمایشات خانگی یا در محل کار را برای متقاضیان را فراهم می کند. این قابلیت، برای بسیاری از افرادی که به هر دلیلی نمی ‌توانند به آزمایشگاه مراجعه کنند، بسیار مفید و راحت خواهد بود. جهت اطلاعات بیشتر به سایت آنی آزما مراجعه نمایید.